ဂ်ဴလိုင္ ၆၊ ၂၀၁၉
VOM
ပုဂံ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈေဒသကို ကုလသမဂၢ ပညာေရးသိပၸံႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ (ယူနက္စကို) က ကမၻာ့အေမြအႏွစ္အျဖစ္ ဒီေန႔မွာပဲ သတ္မွတ္လိုက္ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
အဇာဘိုင္ဂ်န္ႏိုင္ငံ ဘာကုျမိဳ႕မွာ လုပ္ေနတဲ့ ယူနက္စကိုအဖြဲ႔ရဲ႕ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေကာ္မတီရဲ႕ ၄၃ ၾကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေဝးမွာ ပုဂံ ေဒသနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အဆိုျပဳလႊာကို ေဆြးေႏြးျပီးတဲ့အခါမွာ အခုလို သတ္မွတ္ေပးလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ပုဂံကို လာေရာက္ေလ့လာစစ္ေဆးခဲ့တဲ့ ICOMOS အဖြဲ႔က ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပုဂံကို ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေဒသအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးဖို႔ ေထာက္ခံတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ယူဂန္ဒါႏိုင္ငံ၊ စပိန္ႏိုင္ငံ၊ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ေနာ္ေဝ တို႔ကလည္း ေထာက္ခံတင္ျပမႈေတြ ျပဳခဲ့ျပီးတဲ့အဆံုး အခုလို သတ္မွတ္လိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ယူနက္စကိုရဲ႕ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေဒသအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရေရးအတြက္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တုန္းက ၾကိဳးစားခဲ့ဖူးေပမယ့္၊ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အဦေတြကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္တဲ့ နည္းလမ္းအမွားေတြ၊ လြဲမွားေနတဲ့ နည္းဥပေဒေတြေၾကာင့္ အပယ္ခံခဲ့ရပါတယ္။
ပုဂံေဒသကို ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ေဒသအျဖစ္ စာရင္းဝင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ျပင္ဆင္မႈေတြကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ထပ္ျပီးေတာ့ လုပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ပထမအဆင့္ အဆိုျပဳလႊာ မူၾကမ္းကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ တင္သြင္းခဲ့ပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း ႏိုင္ငံတကာ ပညာရွင္ေတြဟာ ပုဂံေဒသကို လာေရာက္စစ္ေဆးမႈေတြ၊ အဆိုျပဳလႊာအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို အၾကံေပး ျပင္ဆင္ေစမႈေတြ လုပ္ခဲ့ၾကျပီး အျပီးသတ္ အဆိုုျပဳလႊာကို ၂၀၁၈ မွာ တင္သြင္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ပုဂံေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ ေဒသဟာ ၉ ရာစုကေန ၁၁ ရာစုကာလအတြင္း တည္ထားခဲ့တဲ့ ေရွးေဟာင္းေစတီပုထိုး ၃၀၀၀ ေက်ာ္တဲ့ ကမၻာ့လွည့္ခရီးသြားေတြကို ဆြဲေဆာင္တဲ့ ေဒသတခုျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ စာရင္းဝင္ျဖစ္သြားတဲ့အတြက္ ပုဂံေဒသရဲ႕ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဇံုအထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အဦေတြကို ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းတဲ့အခါ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံညႊန္းေတြနဲ႔အညီ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈေတြကို လုပ္သြားႏိုင္မွာ ျဖစ္လို႔၊ ေရွးေဟာင္းလက္ရာေတြကို မပ်က္ယြင္းေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ထိန္းသိမ္းႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေဒသတိုးတက္ေရး၊ တည္ေဆာင္ေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြမွာ ႏိုင္ငံတကာ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ နည္းပညာအကူအညီေတြကိုလည္း ရရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ျပီး ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ အေဆာက္အဦေတြကို တိက်ခိုင္မာတဲ့ ဥပေဒေတြနဲ႔ ပိုမိုအကာအကြယ္ ေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။