မႏၱေလး၊ ဇူလိုင္ – ၂၂ – ၂၀၁၉
ျဖဴျဖဴ (VOM)
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးက ဘယ္ဘက္ကိုဆက္သြားမလဲဆိုတာကို အေမရိကန္စီးပြားေရးကုမၸဏီေတြကလည္း သတိထားေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ ဒုတိယသံအမတ္ၾကီး George Sibley က ေျပာဆိုပါတယ္။
“လူေတြရဲ႕ရင္ထဲမွာ အျမဲတမ္းေမးခြန္းတစ္ခုရွိတာက ဒီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးက ဘယ္ဘက္ကို ဆက္သြားမွာလဲ၊ ဘယ္လိုဆက္သြားမွာလဲဆုိတာ အျမဲတမ္းေစာင့္ၾကည့္ၾကတယ္။ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြကလည္း အလားတူပဲ သတိထားျပီးေတာ့ ၾကည့္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ လာခ်င္တယ္ဆို ခ်က္ခ်င္းေရာက္လာတာရွိေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အခ်ိန္ယူျပီးေစာင့္ၾကည့္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ဘက္ကိုသြားေနတယ္၊ ဆက္ျပီးေတာ့လည္း သြားအံုးမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေတြ႔ရွိမယ္ဆိုရင္ အနာဂါတ္မွာ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳပမာဏက အမ်ားၾကီးတိုး လာႏိုင္ပါတယ္။” လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီေန႔ ဇူလုိင္ ၂၂ ရက္ မနက္ပိုင္းက မႏၱေလးတိုင္းေဒသၾကီး ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မွဳလက္မွဳ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း(MRCCI)ရံုးမွာ က်င္းပတဲ့ အေမရိကန္ဒုတယသံအမတ္ၾကီးနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ေတြ႔ဆံုပြဲအျပီးမွာ အဲဒီလို ေျပာဆိုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ လုပ္လို႔ရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္လို႔ရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြအေၾကာင္းကို ျမန္မာလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ လာေရာက္ေဆြးေႏြးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္လာတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္မ်ိဳးလွိဳင္ကေတာ့ အဲဒီပြဲကေန အနာဂါတ္ စီးပြားေရးပလန္ေတြရရွိခဲ့သလို အေမရိကန္ကို တင္ပို႔ခ်င္တဲ့ အစာေျခာက္ေဈးကြက္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အေမရိကုန္ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔ကိုလည္း ေဆြးေႏြးရရွိလိုက္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရုတ္္နဲ႔ အာရွႏိုင္ငံေတြက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳမ်ားေနျပီး အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳကေတာ့ နည္းေနပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ ဖြ႔ံျဖိဳးတိုးတက္လာသလို ဆင္းရဲမြဲေတမွဳႏွဳန္းက်ဆင္းေနျပီး လူလတ္တန္းစားေတြလည္း တျဖည္းျဖည္းတိုးလာေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီေဈးကြက္အေျခအေနဟာ အေမရိကန္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြအတြက္ စိတ္ဝင္စားစရာျဖစ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီအေျခအေနကို ပိုတိုးတက္ဖို႔ဆိုရင္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ အေမရိကန္အစုိးရတို႔ၾကားမွာ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ အေမရိကန္ ဒုတိယ သံအမတ္ၾကီးက မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္တဲ့ေနရာမွာလည္း လက္ေတြ႔က်က်သံုးသပ္ျပီး လုပ္ဖို႔လိုသလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အခါမွာေရာ၊ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးတဲ့ေနရာမွာပါ ေရွ႕ေနာက္ညီညြတ္ဖို႔ ကိုလည္း အၾကံျပဳခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ သံအမတ္ၾကီးက “တခ်ိဳ႕ေသာ တင္းက်ပ္ေနတဲ့ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းေတြကို ေလွ်ာ့ေပးလုိက္မယ္ဆုိရင္ လုပ္ရတာ ပိုလြယ္သြားပါလိမ့္မယ္။ တဖက္မွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဈးကြက္မဖြင့္ရေသးတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ အဲေတာ့ အဲဒီေနရာေတြကိုသာ ေဈးကြက္ဖြင့္ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ အမ်ားၾကီး အေထာက္အကူျပဳလိမ့္မယ္။” လို႔ ဆိုပါတယ္။
အခုဆိုရင္ စီးပြားေရးက႑နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထင္သာျမင္သာေဆာင္ရြက္လိုက္တဲ့အထဲမွာ ကုမၸဏီမ်ားဆိုင္ရာ အက္ဥပေဒ၊ မၾကာေသးမီက ေဈးကြက္ဖြင့္ေပးလိုက္တဲ့ အာမခံလုပ္ငန္းနယ္ပယ္ေတြဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
MRCCI ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္မင္းကေတာ့ “က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံၾကီးေတြၾကားမွာ တကယ့္မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီဟာကို က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ေကာင္းေကာင္း အသံုးခ်တတ္ဖို႔ပဲ အေရးၾကီးတယ္။ အဲေတာ့ ႏိုင္ငံၾကီးေတြၾကားထဲမွာေနျပီး အကုန္လံုး relations (ဆက္ဆံေရး) ေပ့ါေနာ္၊ ဘယ္ႏိုင္ငံနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းမျဖစ္ဘဲနဲ႔ သြားမယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕အနာဂါတ္က အင္မတန္လွပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။” လို႔ ဆိုပါတယ္။
#voiceofmyanmar #မႏၱေလး #MRCCI #အေမရိကန္ #ကုန္သြယ္ေရး #ျမန္မာဒီမိုကေရစီ #စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြေစာင့္ၾကည့္ေန
