ေက်ာ္ဆုမြန္
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေအတီအမ္ကတ္မ်ားထုတ္လုပ္ေနသည့္ ပုဂၢလိကဘဏ္မ်ားဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ေငြေရးေၾကးေရးဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းျဖစ္သည့္ Myanmar Payment Union တြင္ ယခုအခါ အဖြဲ႕ဝင္ဘဏ္စုစုေပါင္း ၂၄ ခုထိရွိလာၿပီျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္သူတုိ႔၏ ေန႔စဥ္လူေနမႈဘ၀တြင္ အသုံးျပဳမႈမ်ားျပားလာသည့္ credit card, debit card မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ျပီး လက္ရွိ MPU ကေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအေၾကာင္းကို အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ျဖစ္သူ ဦးေဇာ္လင္းထြဋ္က ယခုလိုေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေမး- ခုဆိုရင္ ခရက္ဒစ္ကတ္ေတြထုတ္လာတာ၂ႏွစ္နီးပါးရွိျပီဆိုေတာ့ သုံးစြဲသူေတြထဲမွာလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသိေနၾကပါျပီ။ ဒီလုိလူသိမ်ားလာေပမယ့္ လူတိုင္းေတာ့ ခရက္ဒစ္ကတ္က မကိုင္နိုင္ေသးဘူး။တျခား ေအတီအမ္ကတ္ေတြနဲ႔ယႈဥ္ရင္ ပမာဏနည္းေသးတာဘာေၾကာင့္လဲ။ သုံးစြဲသူေတြဘက္ကေကာ ဘာေၾကာင့္ တုန္႔ဆိုင္းမႈေတြျဖစ္ေနတာရွိပါသလဲ။
ေျဖ- ခရက္ဒစ္ကတ္ေတြကို ေလ်ွာက္တဲ့သူေတြကေတာ့မ်ားတယ္။ မ်ားတယ္ဆိုတာက အဓိကက အေၾကြးဆိုရင္ အကုန္လုံးကလုိေနၾကတာ။ ဒါေပမယ့္ ခရက္ဒစ္ကတ္ထုတ္ေပးတဲ့ ဘဏ္ေတြက လူတိုင္းကိုမေပးရဲဘူး။ ျမန္မာနိင္ငံမွာက ခရက္ဒစ္ ဗ်ူရိုကလည္း မရွိေသးဘူးေလ။ တစ္ေယာက္တည္းနဲ႔ ကတ္ေတြအမ်ားၾကီးရွိေနရင္ ေနာက္ပိုင္း default ေတြလည္းရွိလာနိင္တယ္ေလ။ ေလ်ွာက္သူမ်ားေတာ့ customer ေတြကို ေသခ်ာစိစစ္ျပီးေပးေနရတာေၾကာင့္ နည္းေနရတာ။ ခရက္ဒစ္ဗ်ူရိုေပၚလာျပီးရင္ေတာ့ အလားအလာကေကာင္းတယ္။ လူေတြလည္းပုံမွန္၀င္ေငြေတြရွိၾကမယ္ဆိုတဲ့အခါက်ရင္ ၀င္ေငြေပၚမူတည္ ျပီးေတာ့ အေၾကြး၀ယ္ကတ္ေတြ ထုတ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့အခါက်ရင္ ပိုမ်ားလာပါမယ္။ ခုသိသေလာက္ဆိုရင္ ၂ႏွစ္အတြင္းထုတ္ေပးတဲ့ခရက္ဒစ္ကတ္အေရအတြက္က ၃ သိန္းကေန ၅ သိန္းၾကားေလာက္ပဲရွိဦးမယ္။ ေအတီအမ္သုံးသူေတြက သန္းဂဏန္းေလ။ ဒီေတာ့ ေစ်းကြက္ၾကီးကေတာ့ အက်ယ္ၾကီးပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေလာေလာဆယ္ကေတာ့ ေႏွးေနတယ္လို႔ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။
ေမး- ခရက္ဒစ္ဗ်ဴရိုရဲ႔ ေနာက္ဆုံးအေျခအေနကေကာ ဘယ္လိုရွိေနပါသလဲ။ ဒီႏွစ္ထဲ စနိုင္မယ္ေျပာခဲ့ေပမယ့္ ခုထိမစနိုင္ေသးဘူးဆိုေတာ့ ဘာအခက္အခဲေတြမ်ားရွိေနတယ္ၾကားပါသလဲ။
ေျဖ- ၾကားတာကေတာ့ ခရက္ဒစ္ဗ်ဴရိုအတြက္ လုိင္စင္မက်ေသးလို႔ ေစာင့္ေနတယ္လုိ႔ၾကားေနတာကေန ခုေတာ့ လိုင္စင္က်ျပီလုိ႔ၾကားတယ္။ လုိင္စင္က်ျပီး ဆက္လက္လုပ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခ်ိန္တစ္ခုေတာ့ယူရမယ္။ နည္းပညာဆိုင္ရာ ေဆာင္ရြက္မႈေတြရွိမယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ဘဏ္ေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပါလာမယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်ရင္ ဗဟိုဘဏ္က လိုင္စင္ထုတ္ေပးထားတဲ့ ခရက္ဒစ္ကုမၸဏီေတြပါလာမယ္။ ေနာက္ဆိုအစိုးရကခြင့္ျပဳထားတဲ့ အေသးစားေခ်းေငြလုပ္ငန္းေတြလည္း ပါလာမွာေပါ့ေနာ္။ ေဒတာေတြကို share လုပ္ရေတာ့မယ္ဆိုရင္လည္း စံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြ၊ ဒါေတြလုပ္ဖို႔ အခ်ိန္တစ္ခုေတာ့ ယူရဦးမွာေပါ့။ လုပ္ေနတယ္လို႔ေတာ့သိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္အေျခအေနေရာက္ျပီလဲဆိုတာေတာ့ ေသခ်ာမသိရဘူးေပါ့ေနာ္။
ေမး- ခရက္ဒစ္ကတ္ေတြမထြက္ခင္က ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ Debit card ေတြရဲ႔ အေနအထားကေကာ လတ္တေလာ ဘယ္လုိအေျခအေနရွိလဲ။ သုံးစြဲသူေတြပိုမ်ားလာလား။
ေျဖ- စိတ္၀င္စားမႈကေတာ့ျမင့္တက္လာတယ္။ ဘာလို႔လည္းဆိုေတာ့ ခရက္ဒစ္ကတ္ကိုေလ်ွာက္တိုင္ းမရနိုင္တာရွိသလို၊ ကိုယ့္အေကာင့္နဲ႔ ကိုယ့္ေငြနဲ႔ သုံးရတဲ့အေပၚမွာလည္း တခ်ိဳ႔အေတာ္မ်ားမ်ားက အဆင္ေျပၾကတယ္။ အေကာင့္ဖြင့္တာနဲ႔ ခုဆိုရင္ အမ္ပီယူအဖြဲ႔၀င္ဘဏ္ေတြက ကတ္ထုတ္ေပးၾကတယ္။ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ေတြေကာင္းလာတာနဲ႔အမ်ွ ဒီကတ္ကိုလက္ခံအသုံးျပဳလုိ႔ရတဲ့ ဆိုင္ေတြ ပိုျပီးေတာ့မ်ားလာတယ္။ e commerce ကလည္းေတာ္ေတာ္ေလးတြင္က်ယ္လာတယ္။ ရုပ္ရွင္လက္မွတ္ဘိုကင္လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကားလက္မွတ္ေလယာဥ္လက္မွတ္ဘိုကင္လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီဟာေတြကို သုံးလာနိုင္တယ္။ ဒါေလးေတြေတြ႔ေနရျပီ။ British embassy မွာေတာင္ သင္တန္းေၾကးေတြကို အမ္ပီယူကတ္ေတြနဲ႔ ေပးလုိ႔ရျပီလုိ႔ ေၾကညာလာျပီ။ သုံးရမယ့္ေနရာေတြပိုမ်ားလာတာနဲ႔အမ်ွ ကတ္ကိုပိုသုံးခ်င္သူေတြ ပိုမ်ားလာတယ္။ ကတ္ကို မိတ္ဆက္ခဲ့တာလည္း ၅ ႏွစ္ရွိျပီဆိုေတာ့ လူေတြဟာ ကတ္ေတြရဲ႔ တြင္က်ယ္အသုံး၀င္မႈေတြကို သိလာတယ္။ infrastructure ကလည္း တေျဖးေျဖးပိုေကာင္းလာတဲ့အခါက်ေတာ့ သုံးစြဲသူေတြပိုမ်ားလာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
ေမး- အမ်ားစုသိခ်င္တာက မတူတဲ့ ဘဏ္အခ်င္းခ်င္း မတူတဲ့ အေကာင့္အခ်င္းခ်င္း ဘယ္ေတာ့ ေငြလြဲလို႔ရမလဲဆိုတာပါပဲ။ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ ရနိုင္မလဲ။
ေျဖ- မတူတဲ့ ဘဏ္အခ်င္းခ်င္း ေငြလြဲလို႔ရဖို႔က အမ္ပီယူကေတာ့ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနျပီ။ ဒါေပမယ့္ က်ြန္ေတာ္တို႔က အဖြဲ႔၀င္ဘဏ္ေတြကို ေစာင့္ေနတာ။ အခုသူတို႔က နည္းပညာပိုင္းကို ပိုလုပ္ေနၾကတယ္။ core banking လုပ္ေနရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒါေတြကို နည္းနည္းေလး ျပင္ဆင္ေနရတဲ့ အပိုင္းေတြရွိတယ္ေလ။ ျပင္ဆင္ေနရေတာ့ ဒါေလးေတြကို ေစာင့္ေပးေနရတယ္။ အခ်ိန္ယူေနရတာပါ။ ဒီ၀န္ေဆာင္မႈကိုစဖို႔လုပ္တဲ့ ကာလကတည္းက ဘဏ္၂ခုနဲ႔ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္။ ရိုးမဘဏ္နဲ႔ ဧရာ၀တီဘဏ္နဲ႔ပါ။ က်ြန္ေတာ္တို႔မွန္းထားတာက အနည္းဆုံး ၃ ဘဏ္ေလာက္က ဒီႏွစ္ကုန္ေလာက္မွာ မတူတဲ့ဘဏ္အခ်င္းခ်င္းလြဲနိုင္မယ္လုိ႔ မွန္းထားပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ရိုးမရယ္၊ ျမ၀တီ၊ေရႊဘဏ္၊ CHDB ဘဏ္ရွိတယ္။ ဒီထဲက ဘယ္ဘဏ္ေတြ စနိုင္မလဲေတာ့မသိဘူး။ ျဖစ္နိုင္ဆုံးကေတာ့ ရိုးမနဲ႔ ေရႊဘဏ္ကေတာ့ ျဖစ္ဖို႔ အလားအလာေတြရွိေနတယ္။
ေမး- နာမည္ၾကီးဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ကေကာ ဘာလို႔မစနိုင္ေသးတာလဲ။ သုံးစြဲသူေတြမ်ားလို႔လား။
ေျဖ- မ်ားလို႔ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ဧရာကလည္းလုပ္ေနတယ္။ နည္းပညာဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြမွာ သူတို႔ရဲ႔ေနာက္က core banking ကို သြားထိတာေတြရွိေနတယ္။ ဧရာဆိုရင္ က်ြန္ေတာ္တို႔ရဲ႔ new switch မွာ ပထမဆုံး၀င္တဲ့ ဘဏ္ပဲေလ။ စီဘီဘဏ္လည္းခုဆို စမ္းသပ္မႈေတြလုပ္ေနၾကျပီ။ ဆိုေတာ့ ၀င္ေတာ့၀င္လာၾကမွာေပါ့ေနာ္။ အခ်ိန္ေတာ့ ယူေနၾကတာလို႔ပဲေျပာခ်င္ပါတယ္။
ေမး- ခုဆိုရင္ေအတီအမ္ကတ္သုံးလို႔ရတဲ့ Points of Sales ေတြကေကာ ပမာဏဘယ္ေလာက္ ရွိေနပါျပီလဲ။ အမ္ပီယူကတ္သုံးစြဲသူဦးေရကေကာ ဘယ္ေလာက္ရွိပါျပီလဲ။
ေျဖ- ခုဆိုရင္ ပမာဏက ႏွစ္ေသာင္း၀န္းက်င္ေလာက္ရွိပါျပီ။ အမ္ပီယူကတ္သုံးသူေတြကေတာ့ စုစုေပါင္း ၂ခုလုံးေပါင္းရင္ တစ္နိုင္ငံလုံးမွာ ၅.၅ သန္းေလာက္ရွိေနပါျပီ။
ေမး- ဒါဆို စုစုေပါင္းလူဦးေရရဲ႔ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါး သုံးေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါသလား
ေျဖ- အခ်ိဴ႔ကေတာ့ တစ္ေယာက္တည္းက ၂ ကတ္ ၃ ကတ္ကိုင္ထားေတာ့ေျပာနိုင္တာကေတာ့ အနီးစပ္ဆုံး ၈ ကေန ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေတာ့ ရွိမယ္ထင္ပါတယ္။
ေမး- အမ္ပီယူသုံးစြဲသူ ဘယ္အခ်ိန္က်ရင္ ဘယ္ေလာက္ရွိရမယ္ဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေကာ ရွိပါသလား။
ေျဖ- ရွိပါတယ္။ အဖြဲ႔၀င္ဘဏ္ေတြနဲ႔ ေသခ်ာအင္တိုက္အားတိုက္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ ေငြသားအစား ကတ္ေတြသုံးလာဖို႔က ရည္မွန္းခ်က္တစ္ခုပဲေပါ့။ ကက္စနစ္ေတြပိုသုံးလာမယ္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြဟာ သက္သက္သာသာနဲ႔ အသုံးျပဳလာနိုင္မယ္။ က်ြန္ေတာ္တို႔က ေနာက္ ဘတ္ဂ်က္ႏွစ္အကုန္ဆို ၇ သန္းကေန ၈သန္းေလာက္အထိမွန္းထားတယ္။ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္ေက်ာ္ရင္ေတာ့ ၁၀ သန္းေလာက္ေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။
ေမး- ေအတီအမ္စက္ေတြကေန ခုက ေငြပဲထုတ္ေနျပီး ေငြျပန္သြင္းလုိ႔ရတဲ့ deposit စနစ္ကေကာ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ ရနိုင္မလဲ။
ေျဖ- Deposit machine ေတြကိုဘဏ္ေတြက စမ္းေနတာကိုေတြ႔ရတယ္။ စီဘီဘဏ္ဆို စစမ္းေနတာေတြ႔တယ္။ တခ်ိဴ႔ဘဏ္ခြဲေလးေတြမွာ စက္ကေလးေတြနဲ႔ စေနျပီ။ UAB၊ MUB တို႔မွာလည္း စမ္းေနတာေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘဏ္ေတြက cross bank deposit ေတာ့မရဘူူးေပါ့။ သက္ဆိုင္ရာ ဘဏ္အေကာင့္မွာပဲ သြင္းလို႔ရမယ္။ သက္ဆိုင္ရာဘဏ္ေတြရဲ႔ နည္းပညာဆိုင္ရာေပၚမွာပဲ ဆိုင္ပါလိမ့္မယ္။ က်ြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ဒါေတြကိုလုပ္ဖို႔ ဘဏ္ေတြကိုအားေပးပါတယ္။ သုံးစြဲသူေတြလြယ္ကူေစတယ္။ ဘဏ္ဖြင့္ခ်ိန္ေစာင့္စရာမလိုဘူး။ အခ်ိန္ကုန္သက္သာတယ္။ စမ္းသပ္ျပီးေဆာင္ရြက္ေနေပမယ့္ က်ြန္ေတာ္တို႔ ေငြေၾကးရဲ႔ အေနအထားေတြကရွိေသးတယ္။ နည္းပညာေတြရွိေသးေတာ့အခက္အခဲေတြရွိေပမယ့္ ၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။
ေမး- အမ္ပီယူနဲ႔ လက္ရွိမွာ ဘယ္နိင္ငံတကာ ေငြေၾကးအဖြဲ႔အစည္းေတြက လက္မွတ္ထိုးေဆာင္ရြက္ေနတာေတြရွိပါသလဲ။ ထပ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ေကာ ဘာေတြရွိဦးမလဲ။
ေျဖ- လတ္တေလာကေတာ့ နိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ ဂ်ပန္က JCB နဲ႔ တရုတ္က Unionpay ကေတာ့ လက္ရွိမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ Bilateral ေတြဆက္လုပ္ဖို႔လည္းၾကိဳးစားေနတယ္။ ဥပမာ ထိုင္းတို႔ စင္ကာပူတို႔က အဖြဲ႔ေတြန႔ဲပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ Asia Paypal Network ကို ၀င္နိုင္ဖို႔လည္း ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ဗဟိုဘဏ္ရဲ႔ လမ္းညႊန္မႈနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
