ရန္ကုန္၊ မတ္လ ၅-၂၀၁၉
TGH( VOM)
ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ထြက္ပစၥည္းေတြ တရားမဝင္ေရာင္းဝယ္ ေဖာက္ကားေနမႈဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ မဟာမဲေခါင္ေဒသရွိ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ဳိးကြဲေတြအတြက္ အႀကီးမားဆံုး ၿခိမ္းေျခာက္မႈႀကီးျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဥေရာပသမဂၢကေန ယေန႔ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ “က်ားထက္သာလြန္၍” အစီရင္ခံစာအရသိရပါတယ္။
အဆိုပါေဒသအတြင္း အသက္အႏၲရာယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရတဲ့ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲေပါင္း ၇၉၅ စိတ္ရွိၿပီး ၎တို႔အနက္ မ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၁၂၃ စိတ္ဟာ အလြန္အကၽြံအမဲလိုက္ျခင္းႏွင့္ တရားမဝင္ကုန္သြယ္ျခင္း အႏၲရာယ္ေတြၾကားမွာ က်ေရာက္ေနတယ္လို႔သိရပါတယ္။
ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဥေရာပသမဂၢသံအမတ္ႀကီး Kristian Schmidt က “ ျမန္မာႏို္င္ငံ အပါအဝင္ ကမာၻတစ္ဝွမ္းလံုးမွာရွိတဲ့ ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ေတြကို မ်ဳိးသုဥ္းမေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ ကာကြယ္ေစာင္႔ေရွာက္သြားဖိုု႕ ဥေရာပသမဂၢက သႏၷိ႒ာန္ခ်ထားတယ္။ ျမန္မာ့သစ္ေတာေတြနဲ႔ ေတာေကာင္ေတြဟာ အမဲလိုက္သတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ အရည္အေသြးက်ဆင္းလာမႈေတြေၾကာင့္ မ်ဳိးသုဥ္းေပ်ာက္ကြယ္ေတာ့မယ့္အႏၲရာယ္နဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။ ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ထြက္ ပစၥည္းေတြကို တရားမဝင္ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားေနတာေတြကို ခ်က္ခ်င္းရပ္တန္းကရပ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ေတြ ကူညီမယ္၊ အခု ဒီအစီရင္ခံစာက ေတာ႐ုိင္းတိရစၧာန္ထြက္ပစၥည္းေတြ တရားမဝင္ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ ကားေနတာေတြကို တားဆီးပစ္ခ်င္တဲ့ လူတုိင္းရဲ႕ရင္ထဲကေတာင္းဆိုေနတဲ့အရာကို ပိုၿပီးခိုင္မာ အားေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္ လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” လို႔ ယေန႔ပြဲမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ယေန႔ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ မိတ္ဆက္ခဲ့တဲ့ “က်ားထက္သာလြန္၍” ပြဲဟာဆိုရင္ အာရွေဒသအတြင္း ႏိုင္ငံေတြ ေပါင္းစုကာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းဆိုင္ရာ ခ်ဥ္းကပ္မႈအတြက္ လမ္းျပေျမပံု တစ္ခုသဖြယ္ျဖစ္ေစမဲ့ ကနဦးေလ့လာမႈတစ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေဘးမဲ့ကန႔္သတ္ထားတဲ့ေနရာေတြရဲ႕ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန႔္မွာ အမဲလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြကို ေတြ႕ရွိေနရတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ေနါက္ျပီး သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးဆိုင္ရာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာသမဂၢ (IUCN) Red List ေနာက္ဆံုးအစီရင္ခံစာ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဘးအႏၲရာယ္က်ေရာက္ေနတဲ့ သတၱဝါမ်ဳိးစိတ္ေပါင္း ၃၃၁ မ်ဳိးရွိတယ္လို႔သိရပါတယ္။
အဲ့ဒီ ထဲမွာ ငွက္မ်ိဳးစိတ္မ်ား၊ ေမ်ာက္ဝံမ်ား၊ ႏြားလားမ်ား၊ အာရွဆင္၊ Eld မ်ိဳးစိတ္သမင္မ်ား၊ ေရခ်ိဳလိပ္မ်ား၊ သင္းေခြခ်ပ္မ်ားနဲ႔ က်ားမ်ိဳးစိတ္ေတြ ပါဝင္ေနပါတယ္။
ကမာၻေပၚရွိ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ထြက္ပစၥည္းမ်ား ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားရာ ေစ်းကြက္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္၊ ဗီယက္နမ္တို႔နဲ့အတူ မဟာမဲေခါင္ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြက တရားမဝင္ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ထြက္ ပစၥည္းမ်ား သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရာ၊ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားရာ ေစ်းကြက္ႀကီးတစ္ခုအျဖစ္ ျဖစ္တည္လ်က္ ရွိတယ္လို႔လည္းသိရပါတယ္။
တရားမဝင္ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္အစိတ္အပိုင္းမ်ား ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမႈမွာ တိုင္းရင္း႐ိုးရာေဆး ေဖာ္စပ္ရာ၌အသုံးျပဳတဲ့အပင္နဲ့တိရစာၦန္မ်ိဳးစိတ္၊ထူးျခားဆန္းျပားတဲ့ အစားအစာေတြ အဝတ္အစားနဲ့ အသုံးအေဆာင္ပစၥည္းေတြ ၊ရွားပါးအိမ္ေမြးတိရစာၦန္ကုန္သြယ္မႈ အစရွိတဲ့ အပင္ႏွင့္တိရစာၦန္မ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ပါဝင္ေနပါတယ္။
#voiceofmyanmar#ဥေရာပသမဂၢသံအမတ္ႀကီး#ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ထြက္ပစၥည္း