Category: ဆောင်းပါး

ဆူးငှက် ““မန္တလေးဆို ..ရွှေမြို့၊ ဒို့ရတနာပုံနေပြည် … တင့်တယ်သာယာစည်ကား … ဟိုတုန်းအခါကလေ … အဲဒါတွေ မတွေးကြနဲ့ ရှေ့ ဆက်ကာ စီမံကြံစို့လေ …””တဲ့။ သီချင်းရေးဆရာ အေဝမ်းဆရာညှာနဲ့ မြို့မအသင်းကြီးက စစ်ကြီးအပြီး မန္တလေးပြန်အဝင်မှာ မန္တလေးပြန်လည် ထူထောင်ရေးအတွက် အားကောင်းမောင်းသန် ပြန်လည် ကြိုးစားကြဖို့ အားပေးခဲ့ပေမယ့် လူတွေက ပန်းနေပြီ။ ခြေကုန်လက်ပန်းကျနေကြပြီ။ ကမ္ဘာစစ်ကြီးကြောင့် မြို့မှာ ပြာဘုံဘဝရောက်ရှိသွားခဲ့သည့်အတွက် ကိုယ့်အိုးကိုယ့်အိမ်နေရာကိုပင် မနည်းပြန်လည်ရှာဖွေကာ ဖြစ်သလိုယာယီတဲထိုး၍ နေကြရသည်။ ကမ္ဘာစစ်ကြောင့် ပျက်စီးသွားသော မြို့ပြကြီး ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် ကာယကံရှင် မြို့သူမြို့သားများ၏ စိတ်ဓာတ်ကြံ့ခိုင်မှု၊ စိတ်ဓာတ်ပြင်းပြမှု၊ စိတ်ဓာတ်အားမာန်များ စွမ်းစွမ်းတမံရှိရေးကား အထူးလိုအပ်လှပေသည်။ ကမ္ဘာစစ်ကြီးကား ရုပ်ဝတ္ထုပျက်စီးစေမှုများသာမက စိတ်ဓာတ်ရေးရာပျက်စီးစေမှု“ဆိုးမွေ”များကို တနင့်တပိုး ပေးခဲ့ချေပြီ။ နိုင်ငံခြားသားစစ်သားများနှင့် အတူပါလာသော အသောက်အစား၊ အပျော်အပါး၊ လောင်းကစားမှုများက စိတ်ဓာတ်နုပျိုစ အရာရာစူးစမ်းစွန့်စားလိုစိတ် ပွင့်ဖူးစ…

ဆူးငှက်   မန္တလေးက မြန်မာဘုရင်နောက်ဆုံး ထီးနန်းစိုက်ခဲ့ရာမြို့မို့ မြန်မာမှုအစဉ်အလာနှင့် မင်းခမ်းမင်းနား အစီအစဉ်များနှင့် ပျော်မွေ့ဂုဏ်ယူခဲ့ကြသည်။ လက်ထက်တော်ကြီး၊ လက်ထက်တော်လေးဟု မန္တလေးသားတွေခေါ်လေ့ရှိကြသည့် မင်းတုန်းမင်းခေတ်၊ သားတော်သီပေါမင်းခေတ်ကာလများဆီက အခါကြီးရက်ကြီးများ၌ တန်ခိုးကြီးဘုရားများသို့ ရှင်ဘုရင် သွားရောက်ဖူးမြော်လျှင် ရွှေဘုံနိဒါန်း ကျမ်းလာအစီအရင်၊ အစီအစဉ်အတိုင်း မင်းခမ်းမင်းနားအဆောင်အယောင်များနှင့် “ထွက်တော်မူကြီး” အတိုင်းထွက်လေ့ရှိ၏။ ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၂၄၆ ခု ဝါဆိုလဆန်း ၁၃ ရက်နေ့ က သီပေါမင်းနှင့် နန်းမတော်စုဖုရားလတ်တို့ မဟာမုနိ ဘုရားကြီးသို့ ထွက်တော်မူသည့်အခင်းအကျင်းနှင့် ပတ်သက်၍ …. “ယင်းသည့် လဆန်းတဆဲ့သုံးရက်နေ့ နံနက်လေးချက်တီးကျော် နှစ်မာင်းသုံးပါးအချိန်၊ ရှေ့ခြောက်တပ်၊ နောက်ခြောက်တပ်၊ နမန္တာဘက် ဓာတ်ဘက်တပ်ကြီးခင်းကျင်းပြီးလျှင် အသျှင်နှစ်ပါးမှာ ရထားတော်ကြီးတွင် ရွှေစက်တာ်တင်တော်မူ၍ ညီမတော် ရမည်းသင်းစုဘုရားမှာ သရက်ကိုင်းခေါ်ပြသာဒ်ရထားတော်နှင့် မဟာမုနိဘုရား အရှေ့ မုတ်အနီး ကွန်းထောက် စံနန်းတောရောက် ထွက်တော်မူသည်။ ၎င်းနေ့ စံနန်းတော်က…

ဆူးငှက် “ဟေဝန်စုံမြိုင်၊ သင်းကြိုင်ညှာလန်း၊ ပုံပုံဘွေ၊ ထွေဆန်းလှလေး..၊ မြပန်းကိုက်ရုံ၊ ခိုးရီမှုန်၊ တိမ်ပုံဆင်စ၊ မြောက်ပြန် သွင်းလေချီ…။ ဖီလာလေ ရိုက်ပါလို့၊ ပုံတိုက်ကယ်ကွဲ၊ သဲငွေဖြူသောင်၊ မယ်မောင် ခေါ်တမ်း၊ တူရေသဘင်၊ မြူးရွှင်ကြ သာမြိုင်လယ်..။ မှိုင်ပန်းဘွယ်၊ ကျွမ်းတယ်လေ ကြေကွဲ၊ ယှက်ပြေးရေလျှံ လှိုင်းသံက သဲ..။ အဆောင်ခိုနန်းချိုးများနှင့် အိမ်ပေါ်က စောင်းသံနှင့် သီချင်းသံက အိမ်ပြင်ဘက် ကပြင်အထိ သွဲ့သွဲ့နွဲ့နွဲ့ ထွက်ပေါ်လာသည်။ သီချင်းက ဟေဝန်စုံမြိုင် အစချီ ကိန္ဒရာချောင်းခြားကြီး ပတ်ပျိုး။ မင်းတုန်းမင်းလက်ထက် ဇာတ်ဆရာ မောင်ကျောက်ခဲ ရေးသည့်သီချင်းဖြစ်သည်။ စောင်းကို ပိရိပိုင်နိုင်စွာ တီးခတ်နေသူက ထူးဆန်းလှချည့်၊ သင်္ကန်းဝတ်နှင့်ဖြစ်သည်။ သီဆိုသူက အရွယ်မကြီးလှသေးသည့် အမျိုးသားတစ်ဦးဖြစ်ကာ စောင်းတီးနေသည့် သင်္ကန်းဝတ်နှင့် ပုဂ္ဂိုလ်က “မောင်မှန်းရေ..၊ လာစမ်းပါဦးကွာ၊ ခင်မောင်က စောင်းလေးဘာလေး ကြိုက်ပါတယ်၊ ဒို့တီးရအောင်၊ ကဲ…

ဆူးငှက် “မိုးရေတွေ အဖွေးသားနဲ့ ထွန်ရေး သွားမပြင်နိုင်။ တဲဝက ထိုင်။ မိုးသီးကဖြိုင်၊ တိမ်စိုင်ကမြှေး လယ်ကွင်းဒလဟာနဲ့ ဆင်တန်ဆာ ယဉ်ပါဘိတယ် ပြည့်တွက်မို့လေး …” ကျွန်တော်က ကဗျာကိုဖတ်ရင်း ပျော်ရွှင်လာသည်။ ခုနစ်တန်း ရှစ်တန်းအရွယ်မို့ ကဗျာပါ စာသားတွေ၏အဓိပ္ပာယ်ကို ဂဃနဏမသိ…။ သို့သော် ကဗျာလေးဖတ်ပြီး ကြည်နူးလာသည်။ သည်စာမျက်နှာမှာပဲ နောက်ထပ် ကဗျာတစ်ပုဒ် ပါလာသည်။ ကျွန်တော် ဝမ်းသာသွားသည်။ ဖတ်ဦးမှလေ … “ငှက်ကလေး သေးသွယ် လှိုင်းကိုစီးတော့မယ်၊ ချစ်စဖွယ် မည်တဲ့တေး ဝန်းကျင် အနှံ့ ကွေး ညနေအေးဆည်းဆာရွှင် သာလှပေတယ် ထင် လှိုင်းဘောင်ဘင်နဲ့ သူ ချိုတေး ခင်မင်မိတယ်လေး …” … တဲ့။ ကဗျာတွေကို ပုံနှိပ်ဖော်ပြထားသော သတင်းစာက ၁၀နှစ်ကျော် သက်တမ်း ရှိပြီမို့ ဝါကျင်နေသည်။ ဦးလေးက ထိုသတင်းစာများကို…

ဆူးငှက်   “…ခရာတံပိုး၊ မရိုးလက်မြှောက် တီးတောက်သာမြေ့၊ မင်းဓလေ့ဖြင့် ပျော်မွေ့ဖွယ်ချည်း၊ နရည်းခံရာ သံဝါကြည်ဟည်း၊ ဝေးနီအုတ်အုတ် ပဇ္ဇုန်ရုတ်သို့ …”   အမရပူရနန်းစံ ပုဂံမင်းကား ကြက်တိုက်၊ ငှက်တိုက်၊ တိရစ္ဆာန်ချင်း ရင်ဆိုင်တိုက်စေသည့် ပွဲလမ်းများနှင့်အတူ အပျော်အပါး သဘင်ပွဲတို့၌ ပျော်မွေ့ပုံမှာ ပြောစမှတ်ဖြစ်သည်။ နှစ်စဉ်ကျင်းပမြဲဖြစ်သော နှစ်ကူး အတာရေဖျန်း သဘင်ကိုလည်း ဝှဲချီး၍ ပျော်ပျော်ကြီး ဆင်နွှဲသည်။ ပုံမှန်ထုံးစံ အကြို၊ အကျ၊ အကြတ်၊ အတက်…ဟူ၍ လေးရက်သာ ကျင်းပလေ့ရှိသော အတာပွဲကို ရက်ပေါင်းလေးဆယ်၊လေးဆယ့်ငါးရက်ကြာ ဆင်နွှဲ၏။ နံနက် မိုးသောက်လေတိုင်း မြန်မာပြည်တစ်ဝက် သိမ်းပိုက်ထားသော အင်္ဂလိပ်တို့ အရေး၊ စိုးရိမ်တကြီးနှင့်အတူ တိုင်းရေပြည်ရာများ စိတ်ဝင်တစားနှင့်မေးမြန်းဖို့ သတိမရအားဘဲ၊ ဒီကနေ့ ဘာတိရစ္ဆာန် တိုက်ပွဲများ စီမံထားလေသလဲ ဆိုတာကိုသာ အလောတကြီး မေးမြန်းသည့် ဘုရင်ဖြစ်သည်။  …

ဆူးငှက်   တကယ်တော့ အလင်္ကာကျော်စွာ ဆရာကြီးမြို့မငြိမ်းကို ဂီတအနုပညာရှင်ဟု အသိများခဲ့သည်။ သို့သော် မြို့မငြိမ်း ခေါ် မောင်ဘညိန်းက ငယ်စဉ်ကတည်းက ပန်းချီ ပန်းပု အနုပညာဝါသနာထုံကာ ထူးချွန်ခဲ့သည်။ မောင်ဘညိန်း ကို ၁၂၇၀ ပြည့်နှစ် တပို့တွဲလဆန်း ၅ ရက်၊ တနင်္လာနေ့ (၂၅.၁.၁၉၀၉) တွင် အဖရွှေပန်းထိမ် ဆရာကြီး ဦးညီ၊ အမိ ယွန်းထည် ကုန်သည်ဒါ်ချစ်ဦးတို့က မန္တလေးမြို့ ၂၈လမ်း (လမ်း၈၀နှင့်၈၁လမ်း ကြား)နေအိမ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ အမည်ရင်း မောင်ကျော်ညိန်းဖြစ်ပြီး မန္တလေးဗဟိုအမျိုးသာကျောင်းတွင် ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။   ဆယ်နှစ်သားအရွယ်ကတည်းက “ဇမ္ဗူကျွန်းလုံး” သီချင်းကို စောင်းဆရာကြီး ဒေဝဣန္ဒာ မောင်မောင်ကြီးထံမှ နေ့ချင်းပြီး တက်ယူနိုင်ခဲ့သဖြင့် စောင်းဆရာကြီးကိုယ်တိုင် အံ့အားတသင့် ချီးမွမ်းခံခဲ့ရသည်။ ရွာစားကြီး စိန်ဗေဒါနှင့် အိမ်နီးနားချင်းဖြစ်ခဲ့ပြီး ရွာစားကြီး တီးသမျှကို နားဖြင့် မှတ်သားကာ…