ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ် ဂျူလီဘစ်ရှော့ ရုရှားသွားပြီး မြန်မာ့အရေး ဆွေးနွေး

မော်စကို၊ ဇွန်-၃၀-၂၀၂၅ ရတီ (VOM) မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ် ဂျူလီဘစ်ရှော့ဟာ လုပ်ငန်းတာဝန်ရဲ့ တစိတ်တပိုင်းအဖြစ် မြန်မာ့အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး မော်စကိုမှာ ရုရှားအရာရှိတွေနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုရှိတယ်လို့ ယူဆထားတဲ့ ရုရှားနိုင်ငံကို သွားရောက်ခဲ့တဲ့ ရှားရှားပါးပါး ခရီးစဉ်အတွင်း ရုရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂေးဗာရှီနီနဲ့လည်း တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။ သူမဟာ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ ရိုက်ကူးထားတဲ့ ဓါတ်ပုံတွေကို သူမရဲ့ အင်စတာဂရမ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်ကုန်ပိုင်းက တင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ရုရှားကို အရေးယူပိတ်ဆို့မှုတွေနဲ့အတူ အထီးကျန်စေရေး ဥရောပနဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုတွေကြားမှာ ကုလသမဂ္ဂ ထိပ်တန်းသံတမန်တယောက်ရဲ့ ရှားရှားပါးပါး ခရီးစဉ်တခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာအာဏာပိုင်တွေကို ရုရှားက ပံ့ပိုးကူညီနေမှု ၊ လက်နက်ထောက်ပံ့မှု၊ ကုလသမဂ္ဂ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ရုရှားက ဗီတိုအာဏာသုံး ပယ်ချနေမှုနဲ့ မြန်မာနဲ့…

Read More

လယ်​ဝေးမြို့နယ်မှာ သစ်​မှောင်ခို​တွေ တရားဝင်အလား လုပ်ကိုင်​နေခြင်းကို သက်ဆိုင်ရာသိ​စေရန်

နေပြည်တော် လယ်ဝေးမြို့နယ်အတွင်းရှိ တရားမဝင်ကျွန်းသစ်အရောင်းဝယ်ပြုလုပ်နေခြင်းနှင့် အဆိုပါတရားမဝင်ကျွန်းသစ်ဖြင့် ပြုလုပ်နေသော လယ်ဝေးမြို့ပေါ် ပရိဘောဂ ဆိုင်များနှင့် ပျဉ်းမနားမြို့ပေါ် ပရိဘောဂ ဆိုင်များအား နေပြည်တော်သစ်တောဦးစီးဌာနမှ အရေးယူခြင်းမရှိခြင်း။ (၁) လယ်ဝေးမြို့နယ် တောင်ဖီလာ၊အောင်နန်းချို ၊ ဘိလပ်မြေစက်ရုံ(max) ၊ အေးရှားဝေါကျောက်ခွဲစက်များ အနီးရှိကျွနိးသစ်များကို ဆိုင်ကယ်ဖြင့် သယ်ဆောင်ပြီး ရန်ကုန်-မန်းလေး လမ်းဟောင်းအတိုင်း မောင်းလာပြီး သာဝတ္တိလမ်းဆုံ (119 ဆီဆိုင်)အတိုင်း ဆိုင်ကယ်များဖြင့် မောင်းလာပြီး ဂူသပိတ်၊ သာစည် ၊ကြက်သွန်ခင်း ကျေးရွာများသို သွားရောက်ကာ ပွဲစားများထံ သွားရောက်ပြီး နေ့စဉ် မနက်အစော (သို့) ညပိုင်းတွင် တရားမဝင်ကျွန်းသစ်များ အရောင်းဝယ်နေ့စဉ် ပြုလုပ်နေကြပါသည်။ (၂) ရန်ကုန်- မန်းလေး အမြန်လမ်း ၁၉၃ မှ ဂုံးကျော်အောက်မှ တရားမဝင် ကျွန်းသစ်များ ကို ကား၊ဆိုင်ကယ်များဖြင့် အင်ပြင်သာ ဂိတ်အား လိုင်ကြေးပေးပြီး နေပြည်တော်…

Read More

အိန္ဒိယနိုင်ငံ စီယန်မြစ်ပေါ်မှာ ရေကာတာဆောက်မည့်အစီအစဉ်ကို ဒေသခံပြည်သူများ ကန့်ကွက်

ဇွန်၊ ၃၀၊ ၂၀၂၅ စီယန်မြစ်အထက်ပိုင်းရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းတည်ဆောက်ရေးနေရာက ဗဟိုလက်နက်ကိုင်ရဲ တပ်ဖွဲ့ (CAPF) ထွက်လာတာမဟုတ်ကြောင်း စီမံကိန်းကို ရေရှည်ဆန့်ကျင်နေတဲ့ The Siang Indigenous Farmer Forum ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ SIFF ခေါင်းဆောင်က “The Central Armed Police Force က စီယန်မြစ်အထက်ပိုင်းခရိုင်၊ စီယန်မြစ်အရှေ့ပိုင်းခရိုင်ကနေ ထွက်လာတာမဟုတ်ဘူး”လို့ ပြောပါတယ်။ မေ ၂၃ ရက် အရူနာချယ် ပရာဒေ့ရှ် ပြည်နယ်၊ စီယန်ခရိုင် ၊ ပင်ကျေးရွာမှာ မီဂါဝပ် ၁၁၀၀၀ ကျော်ထုတ်လုပ်မည့် ရေအား လျှပ်စစ်စီမံကိန်း ကန့်ကွက် ရှုတ်ချပွဲကို CAPF သည် နှိပ်နင်းရေးပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အာရူနာချယ်ပရာဒက်ရှက်ပြည်နယ်ရှိ စီယန်မြစ်ပေါ်တွင် မီဂါဝပ် ၁၁၀၀၀ ကျော် ထုတ်လုပ်မည့် ရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းကို သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ပျက်စီးမှုနှင့်အတူ ဒေသခံ ပြည်သူများ၏ ရွှေ့ပြောင်းရမည့်အခြေအနေနှင့်…

Read More

ရွှေမိုးညို ရှင်းတမ်း

ဆူးငှက် ဆရာ ဒေါက်တာညွန့်လွင်က ကျွန်တော့်ကို သူ့ဖခင် မြို့မငြိမ်း၏ သီချင်းများကို စိတ်ဝင်စားပုံရသည်ဟု သတ်မှတ်ပြီး ကျွန်တော့်ကို ခေါ်တွေ့ကာ ညလုံးပေါက် စကားပြောခြင်းဖြစ်သည်။ သူနှင့် ကျွန်တော့်ကြား ဆက်သွယ်တွေ့ဆုံပေးသူက ကျွန်တော်တို့က ဒေါက်ကြီးဟုခေါ်သော စာရေးဆရာကြည်ဇော်ဝင်း ဖြစ်သည်။ ကြည်ဇော်ဝင်းဆိုတာ ဒေါက်တာနည်ဝင်း လေ၊ မန္တလေးဆေးတက္ကသိုလ်ထွက်မို့ ဆရာဒေါက်တာညွန့်လွင်၏ တပည့်လည်း ဖြစ်သည်။ ထိုညက ရွှေလှံရပ်ရှိ ဆရာကြည်ဇော်ဝင်း၏ မိတ်ဆွေ တည်းခိုခန်းမှာ တွေ့ကြသည်။ ဘယ်သူမှမပါ။ ဒေါက်တာညွန့်လွင်၊ ကြည်ဇော်ဝင်းနှင့် ကျွန်တော်တို့ ၃ယောက်ပဲဖြစ်သည်။ ဆရာကြည်ဇော်ဝင်း မိတ်ဆွေ တည်းခိုခန်းပိုင်ရှင်က ရေပူရေချမ်း ကမ်းလှမ်းသူပေါ့။ ကျွန်တော်ကတော့ လာချသမျှ အမြည်းတွေ စားပြီး ဆရာဒေါက်တာညွန့်လွင်ပြောသမျှ နားနှင့်လည်းမှတ်၊ ရီကောဒင်း ကက်ဆက်လေးနှင့်ရော မှတ်ပေါ့။ ဆရာကြည်ဇော်ဝင်းက ကျွန်တော်တို့ ၂ယောက်ကြား စကားထောက်ပေါ့။ အခု ဒီအကြောင်းတွေ ရေးဖြစ်တော့ ထိုစဉ်က…

Read More

နောင်ချိုကနေ ဒေသတွင်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကို TNLA ဆုတ်ခွာခိုင်း

‌ဇွန် ၁၀၊ ၂၀၂၅ Shy V (VOM) TNLA တပ်ဖွဲ့က နောင်ချို မြို့ပေါ်ကနေ ဒေသတွင်း လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ PDF တွေကို ဒီရက်ပိုင်းအတွင်း ထွက်ထားခိုင်းကြောင်း ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။ “PDF တွေကို ဆုတ် ခိုင်းတယ် ဆိုတာက နောင်ချို မြို့ပေါ် ကနေပါ။ ဒီ နစ်ရက်၊ သုံးရက် အတွက် ဆုတ်ထားဖို့ ပြောတယ်လို့ ကြားတယ်။” လို့ ဒေသခံ အမျိုးသား တယောက်က ပြောပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်း နစက တပ်ဖွဲ့က ကံကြီးအထိရောက်လာလို့ မြို့ပေါ်က ဒေသခံ ပြည်သူတွေကိုလည်း ရှောင်သင့်တဲ့ နေရာ ကြိုတင် ရှောင်ကြဖို့ ပြောတာရှိပေမယ့် အများကြီးရှောင်တာ‌မျိုးဝော့ မတွေးရဘူးလို့ သူက ပြောပါတယ်။ အရင်နေ့က ကံကြီးဘက် တိုက်ပွဲ ပြန်ဖြစ်လာတော့ ကံကြီးဘက်က…

Read More

ကျောက်ဖြူက AA ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ နေရာတွေပြန်ရဖို့ နစကတပ်တွေ အပြင်းအထန် ထိုးစစ်ဆင်နေ

ဇွန် ၁၀ – ၂၀၂၅ SS (VOM) ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်က AA ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ နေရာတွေကို နစကတပ်တွေက အပြင်းအထန် ထိုးစစ်ဆင်နေတယ်လို့ စစ်ရေး သတင်းရင်းမြစ်တွေဆီက သိရပါတယ်။ မနေ့ ဇွန် ၉ ရက်၊ ညနေပိုင်းမှာ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်၊ ဂုံးချွိန်တိုက်နယ်မှာရှိတဲ့ အမှတ် (၃၂) ရဲတပ်ရင်းအနီးဝန်းကျင် အပါအဝင် ပြိုင်းစေ့ကေ၊ နှမ်းဖဲတောင်၊ မင်းတက်တောင်၊ မလကျွန်း ဧရိယာတဝိုက်နဲ့ ကျေးရွာတချို့ကို နစကတပ်တွေက လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုတွေ ပြုလုပ်နေတာဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ “ဇွန် ၉ ရက်၊ ညနေပိုင်းမှာ လေယာဉ်မျိုးစုံ သုံးပြီး လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုတွေ လုပ်‌တာ။ တော်တော်ကြမ်းတယ်။ လူအသေအပျောက်တွေလည်း ရှိနိုင်တယ်။ နေဗီ၊ ရေတပ်ဌာနချုပ်က လက်နက်ကျည်၊ လက်နက်၊ ဒရုန်း လေးမျိုးလောက်နဲ့ ပစ်ခတ်နေတာက သုံး၊ လေးရက်လောက်ရှိနေပြီ။…

Read More

လူမိုက်နှင့်ငွေ ရှင်းတမ်း

ဆူးငှက် ကျွန်တော်က ၁၉၉၄ခုနှစ်၊ မေလ၁၃ရက်နေ့က မြို့မအသင်းတိုက်တွင် ကျင်းပသည့် မြို့မငြိမ်းသီချင်းများ မူမှန်ဖြစ်ရေး အစည်းအဝေးတွင် မြို့မအဆိုတော်တွေ ကိုယ်နှိုက်က သီချင်းစာသားတွေ တလွဲဆိုနေတာ ပြောတော့ သည်အကြောင်းကို ပြောလိုက်သည်။ ထိုစဉ်ကာလ ကထိန်ပွဲများကျင်းပသည့် ဈေးချို အေရုံ နေ့ပွဲတွင် မြို့မအဆိုတော် တဦးက လူမိုက်နှင့်ငွေ သီချင်းကို သီဆိုသည်။ ထိုသီချင်းတွင် နောက်ဆုံးအပိုဒ်၌ “ မဆင်ခြင်သူတွေ ဖြုန်းကြတော့ငွေ၊ မဆင်ခြင်သူကို မုန်းလှတဲ့ငွေ၊ အသင်ကိုရွှေလူ ကျုပ်မှ မချစ်ဘဲ၊ ခွဲမှ ဖြစ်မယ်မောင်ရေ၊ ကျုပ်စရိုက် လူမိုက်ထံမှာမနေ” ဟူ၍ ပါရှိရာ သီဆိုသူ အမျိုးသားအဆိုတော်က ““မဆင်ခြင်သူတွေ ဖြုန်းကြတဲ့ငွေ၊ မဆင်ခြင်သူတွေ သုံးကြတဲ့ငွေ၊ အသင်ကိုရွှေငွေ ကျုပ်မှ မချစ်ဘဲ၊ ခွဲမှ ဖြစ်မယ်မောင်ရေ၊ ကျုပ်စရိုက် လူမိုက်ထံမှာမနေ” ဟု (မဆင်ခြင်သူကို မုန်းလှတဲ့ငွေ) အစား (မဆင်ခြင်သူတွေ…

Read More

အထာက်အထားမဲ့တွေ ဖမ်ဆီးမှု အမေရိကန်မြို့ကြီး ၁၀ မြို့ထက်မနည်းမှာ ဆန္ဒပြမှုတွေ ဖြစ်ပွားနေ

လော့စ်အိန်ဂျလိစ်၊ ဇွန်-၁၁-၂၀၂၅ ရတီ(VOM) အထောက်အထားမဲ့တွေကို စီးနင်းဖမ်းဆီးမှုအပေါ် ဆန္ဒပြပွဲတွေအတွင်း လုယက်မှုနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို တုံ့ပြန်တဲ့အနေနဲ့ လော့စ်အိန်ဂျလိစ်မြို့လယ်ရှိ အစိတ်အပိုင်းတွေကို မြို့တော်ဝန် ကာရန်ဘက်စ်က ညမထွက်ရအမိန့် ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။ ညမထွက်ရအမိန့် ထုတ်ပြန်ပြီးနောက် မြို့လယ်မှာ မတော်တဆ သို့မဟုတ် တမင်တကာ အမိန့်ဖီဆန်မှုတွေရှိနေပြီး ဖမ်းဆီးမှုတွေ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ လော့စ်အိန်ဂျလိစ်မှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ အခြေအနေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကယ်လီဖိုးနီးယား ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဂါဗင်နယူဆန်က သမ္မတထရန့်ကို ပြစ်တင်ဝေဖန်ထားပါတယ်။ ဒေါ်နယ်ထရန့်ကတော့ ဆန္ဒပြသူတွေဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ အများပြည်သူတည်ငြိမ်ရေးတို့ကို တိုက်ခိုက်နေတယ်လို့ ပြစ်တင်ပြောဆိုထားပြီး အမျိုးသားအစောင့်တပ် ၂၀၀၀ စေလွှတ်ပြီးနောက်မှာ နောက်ထပ် ၂၀၀၀ နဲ့ မရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင် ၇၀၀ ကိုပါ စေလွှတ်ထားပါတယ်။ မြို့တော်ဝန် ကာရန်ဘက်စ်ကတော့ သမ္မတထရန့်အနေနဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနဲ့ အကောက်ခွန်ဌာနရဲ့ စီးနင်းဖမ်းဆီးမှုတွေကို ရပ်တန့်ဖို့ တိုက်တွန်းထားပြီး ရွေ့ပြောင်းနေထိုင်သူတွေဟာ ဒေသစီးပွားရေးအတွက်…

Read More

သခွတ်ပန်းရှင်းတမ်း

ဆူးငှက် မြို့မငြိမ်းက ရာသီဘွဲ့ တေးသီချင်းများကို ရေးစပ်သည်။ ဒါပေမယ့် နွေဘွဲ့ မိုးဘွဲ့၊ ဆောင်းဘွဲ့ဆိုပြီး သိသိသာသာ ပေါ်ပေါ် တင်တင် ရေးစပ်တာမျိုး မဟုတ်ပါ။ ဥပမာ … စစ်ကိုင်းတောင် သီချင်းတွင်… ““…ဖူးငုံဝေ၊ ပုရစ်တံစီ၊ ညီတယ်လေ …၊ တဝေ၀…၊ လေပြေလေညင်း သွေးတော့၊ သင်းရနံ့ထုံပေ …၊ ရွက်သစ် လောင်းလို့၊ ဟောင်းရွက်ညှာကြွေ …ခါပေ၊ ယော်မြန်းရွက်ကျင်၊ ညိုလွင်မောင်းပြေပြေ…”” ဆိုတဲ့ အဖွဲ့မျိုးနဲ့ နွေသရုပ်ကို ပေါ်စေခဲ့သည်။ မိုးဆိုပါတော့၊ “ပျိုး” သီချင်းမှာ “ဖြိုင်ဖြိုင်မိုး ရွာသွန်သွန် ဖြိုးဝေ ဖြိုးဝေ … စွေမစဲ သဲသဲမဲမဲနေ…” ဆိုသည့် အဖွဲ့မျိုး ဖွဲ့သည်။ ဆောင်းဆိုပါတော့ …၊ “မြင်းခင်းတော်” သီချင်းမှာ “ငွေနှင်းမှုန်ရီ ဝေစီစီ …၊ မြောက်ပြန်လေညင်း၊ သွင်းတဲ့ လရာသီ…၊…

Read More

ပေါက်မြို့ဆီကို စစ်ကြောင်းဦးတည်လာတာကြောင့် ဒေသခံတွေ စစ်ဘေး တိမ်းရှောင်

ဇွန် ၈ – ၂၀၂၅ SN (VOM) မကွေးတိုင်း၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပေါက်မြို့နယ်နယ်ကို ဦးတည်လာတဲ့ စစ်ကြောင်းကြောင့် အဲဒီ လမ်းကြောင်းတလျှောက်က ဒေသခံတွေ စစ်ဘေး တိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ကူညီပေးနေသူတွေဆီက သိရပါတယ်။ ပခုက္ကူမြို့မှ ခြေမြန်တပ်မ (တမခ – ၁၀၁) ဟာ ပေါက်မြို့နယ်ကို ဦးတည်ပြီး နယ်မြေရှင်းလင်းရေး လုပ်ဆောင်လာတဲ့အတွက် ပခုက္ကူ – ပေါက် လမ်းမတလျှောက်ရှိ ကျေးရွာတွေက ဒေသခံပြည်သူ ဒေသခံ နှစ်သောင်းနီးပါး ဘေးလွတ်ရာကို တိမ်းရှောင်နေရတာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ “တပ်မ ၁၀၁ က ဇွန် ၁ ရက်နေ့ကတည်းက ပခုက္ကူဘက်က ထွက်လာပြီး ရှင်းလင်းရေးလုပ်တာပေါ့။ အဲဒီ စစ်ကြောင်းက ပေါက်မြို့နယ်ဘက်ကို အင်အား အလုံးအရင်းနဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး လုပ်လာတာ။ ကားတွေပေါ်မှာလည်း ရိက္ခာပစ္စည်းတွေ တင်လာတယ်။ လမ်းကြောင်း…

Read More